Dēliae amīcus ad mortem dūcitur
Salve mi servirebbe la traduzione di questo testo il prima possibile. Non fa parte di nessun libro ma di questo file che si trova su internet "docslide.net_fabellae-latinae-i-xxxv.pdf."
Dum Dēlia capillōs dominae exōrnat, Aemilia eam trīstem esse animadvertit. Dominae interrogantī ‘quid fieret’ ancilla, postquam diū dubitāvit num causam dolōris suī Aemiliae dīcere posset, tandem cōnfessa est ‘amīcum suum, nōmine Proculum, esse Chrīstiānum; prīncipem eum ad mortem dūcī iussisse.’ Aemilia igitur Dēliam rogāvit ut sibi dē illō virō nārrāret. “Amīcus meus servus erat probus, quī in vīllā dominī cum reliquā familiā Ōstiae habitābat.
Dominus eum māgnī aestimābat, cum ille omnia officia sua semper optimē cūrāret, neque umquam dominum fallere cōnātus esset. Ita ā dominō dīligēbātur ut cēterī servī eī valdē invidērent. Ō domina! Doleō, cum dē hāc rē cōgitō: ōlim ūnus ex servīs, quī forte post forēs stābat, amīcum meum in cubiculō Chrīstum dominum suum invocantem audīvit. Servus ille improbus, cum putāret hanc esse causam ut Proculus ē vīllā pellerētur atque ad mortem cum aliīs Chrīstiānīs mitterētur, statim ad amīcum meum accūsandum dominum adiit, eīque rem, sīcut audīverat, nārrāvit.
Dominus, quamquam valdē dolēbat, tamen Proculum cūstōdīrī iussit; dīxit ‘sē diē posterō eum prīncipī trāditūrum.’ Amīcus meus sciēbat quā morte moritūrus esset, nisi parātus esset ad contemnendum Chrīstum et ad prīncipem deōsque adōrandōs; sed, cum id facere nōllet, is ad mortem certam mittēbātur. Haud longum tempus eī reliquum erat ad vīvendum. At, cum iam dē vītā dēspērāret, domina, quae eī bene volēbat, ingressa carcerem, in quō is erat inclūsus, eum ita in fugiendō iūvit ut ad portum Ōstiae tūtus pervenīret. Ibi Proculus nāvem cōnscendit, cuius gubernātor eī erat nōtus; quā vectus Aegyptum petiit. Spērābat enim hōc modō sē occultāre posse in locīs ubi nūllus homō, sed tantum bēstiae ferae habitārent.
Cum prīmum in Āfricam pervēnit, urbēs et oppida fūgit, et in locīs ab hominibus dēsertīs trēs mēnsēs habitāvit, neque quidquam ēsse poterat, nisi herbam – quae tamen rāra erat – et parvās bēstiās, quās ipse capiēbat. Post trēs mēnsēs vērō mīlitēs, quī per illa loca trānsībant, eum vīdērunt; eum captum Rōmam ad prīncipem dūxērunt; ipse sine timōre ‘Chrīstiānum sē esse et servum fugitīvum’ cōnfessus est. Prīnceps igitur eum ad mortem dūcī iussit.” Dēlia prae lacrimīs et dolōre dē amīcō suō iam nārrāre nōn potest. Aemilia, quae in audiendō mōta est, ancillam suam cōnsōlārī cōnātur.
Dum Dēlia capillōs dominae exōrnat, Aemilia eam trīstem esse animadvertit. Dominae interrogantī ‘quid fieret’ ancilla, postquam diū dubitāvit num causam dolōris suī Aemiliae dīcere posset, tandem cōnfessa est ‘amīcum suum, nōmine Proculum, esse Chrīstiānum; prīncipem eum ad mortem dūcī iussisse.’ Aemilia igitur Dēliam rogāvit ut sibi dē illō virō nārrāret. “Amīcus meus servus erat probus, quī in vīllā dominī cum reliquā familiā Ōstiae habitābat.
Dominus eum māgnī aestimābat, cum ille omnia officia sua semper optimē cūrāret, neque umquam dominum fallere cōnātus esset. Ita ā dominō dīligēbātur ut cēterī servī eī valdē invidērent. Ō domina! Doleō, cum dē hāc rē cōgitō: ōlim ūnus ex servīs, quī forte post forēs stābat, amīcum meum in cubiculō Chrīstum dominum suum invocantem audīvit. Servus ille improbus, cum putāret hanc esse causam ut Proculus ē vīllā pellerētur atque ad mortem cum aliīs Chrīstiānīs mitterētur, statim ad amīcum meum accūsandum dominum adiit, eīque rem, sīcut audīverat, nārrāvit.
Dominus, quamquam valdē dolēbat, tamen Proculum cūstōdīrī iussit; dīxit ‘sē diē posterō eum prīncipī trāditūrum.’ Amīcus meus sciēbat quā morte moritūrus esset, nisi parātus esset ad contemnendum Chrīstum et ad prīncipem deōsque adōrandōs; sed, cum id facere nōllet, is ad mortem certam mittēbātur. Haud longum tempus eī reliquum erat ad vīvendum. At, cum iam dē vītā dēspērāret, domina, quae eī bene volēbat, ingressa carcerem, in quō is erat inclūsus, eum ita in fugiendō iūvit ut ad portum Ōstiae tūtus pervenīret. Ibi Proculus nāvem cōnscendit, cuius gubernātor eī erat nōtus; quā vectus Aegyptum petiit. Spērābat enim hōc modō sē occultāre posse in locīs ubi nūllus homō, sed tantum bēstiae ferae habitārent.
Cum prīmum in Āfricam pervēnit, urbēs et oppida fūgit, et in locīs ab hominibus dēsertīs trēs mēnsēs habitāvit, neque quidquam ēsse poterat, nisi herbam – quae tamen rāra erat – et parvās bēstiās, quās ipse capiēbat. Post trēs mēnsēs vērō mīlitēs, quī per illa loca trānsībant, eum vīdērunt; eum captum Rōmam ad prīncipem dūxērunt; ipse sine timōre ‘Chrīstiānum sē esse et servum fugitīvum’ cōnfessus est. Prīnceps igitur eum ad mortem dūcī iussit.” Dēlia prae lacrimīs et dolōre dē amīcō suō iam nārrāre nōn potest. Aemilia, quae in audiendō mōta est, ancillam suam cōnsōlārī cōnātur.
Miglior risposta
Mentre Delia acconciava i capelli della padrona, Emilia notò che era triste. Alla padrona, che chiedeva ‘che accadesse’, l'ancella, dopo che fu a lungo incerta se poter dire a Emilia la causa della sua pena, alla fine confessò che ‘un suo amico, di nome Proculo, era Cristiano; il principe aveva ordinato che fosse condotto a morte’. Dunque Emilia chiese a Delia di raccontarle di quell'uomo. “Il mio amico è un servo onesto, che viveva a Ostia nella tenuta del padrone con la restante famiglia. Il padrone lo stimava molto, poiché egli si occupava sempre con grande cura di tutti i suoi compiti e non aveva mai cercato di ingannare il padrone. Era così apprezzato dal padrone che gli altri servi lo invidiavano molto. O padrona! Mi rattristo, quando penso a questa cosa: un giorno uno dei servi, che era per caso dietro la porta, sentì il mio amico nella stanza che invocava Cristo come suo signore. Quel servo malvagio, poiché riteneva che questo fosse il pretesto affinché Proculo venisse cacciato dalla tenuta e mandato a morte con gli altri Cristiani, andò subito dal padrone per accusare il mio amico, e gli raccontò il fatto, così come l'aveva sentito. Il padrone, benché se ne dolesse molto, tuttavia ordinò che Proculo fosse tenuto prigioniero; disse che ‘il giorno dopo lo avrebbe consegnato al principe’. Il mio amico sapeva di che morte sarebbe morto, se non fosse stato pronto a rinnegare Cristo e ad adorare il principe e gli dei; ma, poiché non avrebbe voluto farlo, sarebbe stato mandato a morte certa. Non gli sarebbe rimasto molto tempo per vivere. Ma, poiché ormai disperava della vita, la padrone, che gli voleva bene, entrata nel carcere, in cui egli era stato rinchiuso, lo aiutò nella fuga così che giunse incolume presso il porto di Ostia. Lì Proculo salì su una nave, il cui timoniere gli era noto; viaggiando con essa, si diresse in Egitto. Infatti sperava che in questo modo potesse nascondersi in luoghi in cui non viveva nessun uomo, ma soltanto gli animali selvatici. Non appena giunse in Africa, evitò le città e le fortezze, e visse per tre mesi in luoghi abbandonati dagli uomini, e non poteva mangiare niente, se non erba - che tuttavia era scarsa - e piccoli animali, che lui stesso cacciava. Ma dopo tre mesi i soldati che passavano per quei luoghi lo videro; dopo averlo catturato, lo condussero a Roma dal principe; lui stesso senza paura confessò ‘di essere Cristiano e un servo fuggitivo’. Il principe dunque ordinò che venisse condotto a morte”. Delia non può più raccontare del suo amico a causa delle lacrime e del dolore. Emilia, che si è commossa nell'ascoltare, cerca di consolare la sua ancella.
Miglior risposta